HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 23: MỘT KHUNG CỬA

20 Tháng Bảy 20225:14 CH(Xem: 2403)

Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời  BÀI 23

MỘT KHUNG CỬA
TRĂNG VÀ ĐÈN

Đêm nay không còn trăng.

Mấy hôm trước trăng sáng vằng vặc, mới 10 giờ, màn đêm vừa buông là trăng đã tới ngang cửa sổ, nhìn ra khung trời vuông, thấy trăng cười. Sáng rỡ, dịu dàng, thân thiết mà sao cũng thăm thẳm xa xôi.

Đêm nay đã không còn trăng, nhìn ra khung cửa sổ, bầu trời cao mịt mù cao, bao la, bí mật, ẩn tàng biết bao điều mình chưa nhìn thấy. Hướng mắt nhìn xuống thấp, cũng  khung cửa sổ này, thấy sân vườn nhà vẫn thấp thoáng mấy ngọn đèn nhỏ rải rác. Nhờ ánh sáng mấy ngọn đèn nhỏ xíu, cành lá ẩn hiện trong màn đêm.

Hai năm nay ở yên một chỗ mới phát hiện ra trăng mọc ở sau tàng lá tiêu ngay trước bàn làm việc của mình, hướng mặt trời mọc. Giữa khuya, trăng lên cao đi lần qua hướng tây, chênh chếch nhìn vào khung cửa sổ phòng mình, tới khi bầu trời trong sáng thì trăng lặn mất. Đêm nào trông thấy trăng thì biết là trăng non, hay trăng rằm. Từ trước mong chờ trăng, ngắm trăng, thấy đèn mà dường như không ngắm nhìn đèn. Đêm nay, không có trăng, không gian tĩnh mịch, nhìn xuống vườn nhà, mới thấy ánh sáng đèn, lấp lánh, cũng đẹp, cũng nên thơ, mà khiêm nhường, lặng lẽ, âm thầm.

Nhớ câu ca dao: “Có lê quên lựu, có trăng quên đèn”.

Lại nhớ hai câu thơ của ai đó:

“Tôi không lấy mận thay đào,

Lấy trăng thay ngọc đèn dầu, mình ơi”.

Cũng có câu ca dao trêu đùa trăng và đèn:

“Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng,

Đèn ra trước gió được chăng hỡi đèn?

Trăng khoe trăng tỏ hơn đèn,

Sao trăng lại phải chịu luồn đám mây?”

Mấy ngọn đèn nhỏ trong vườn là loại tự động, hễ có ánh sáng, hay có nắng thì nó không cháy. Lúc trời vừa nhá nhem tối thì nó chớp chớp, khi tối hẳn, nó mới chiếu sáng. Trăng cũng vậy, a thì ra trăng cũng biết điều chỉnh tự động, hễ có mặt trời sáng quá thì trăng ẩn mất, mặt trời đi ngủ say thì trăng hiển lộ ra sáng ngời. Hơn nữa, trăng còn có chu kỳ đi dạo, lúc ẩn lúc hiện, thảnh thơi. Mặc cho ai trông ai đợi:

“Cửa động đầu non, đường lối cũ,

Nghìn năm thơ thẩn bóng trăng chơi”.

Tỏa ánh sáng cho đời, ban ngày có mặt trời, ban đêm có trăng, con người lại sáng tạo ra đèn. Từ đèn dầu, đèn sáp, tới đèn điện, rồi không biết bao nhiêu là kiểu cách đèn, vuông, tròn, cao, thấp, màu sắc, lung linh huyễn ảo, sáng trưng, hay mờ ảo, huyền hoặc. Con người sáng chế ra đèn nên con người hoàn toàn làm chủ nó, muốn điều khiển ánh sáng đèn ra sao cũng được. Còn mặt trờimặt trăng xa xôi quá, như ngoài tầm tay của người, như vận hành theo qui luật tự nhiên. Nhưng dù là hiện hữu theo qui luật tự nhiên, hay hiện hữu do ý chí chủ quan của con người, ánh sáng mặt trời, ánh sáng mặt trăng hay ánh sáng đèn, cũng đều giúp ích cho đời sống của vũ trụ, của con người. Chúng bổ túc cho nhau để cho sự sống thêm hoàn hảo. Ban đêm không có ánh sáng mặt trời, thì có ánh sáng trăng, những khi ánh sáng mặt trời không đủ, hay khi ánh sáng mặt trăng chưa đủ sáng thì có ngay ánh sáng của đèn thay thế vào. Mình nhận ra sự hài hòa tuyệt diệu trong cuộc đời hằng ngày. Không có cái gì là quan trọng hơn cái khác, mỗi cái có công năng riêng, Đời sống thiện lành khi mỗi người chúng ta biết sử dụng cái kho báu thiên nhiên bằng trí tuệtừ bi. Thiệt ra trong trí tuệ là đã có từ bi rồi. Sống làm sao để mình hoà nhập vào dòng biến hóa hài hoà khách quan của cái tổng thể vũ trụ. Cái tiểu vũ trụ của thân và tâm mình cùng một nhịp đập trái tim với nhịp đập trái tim của vũ trụ mênh mông này. Không làm sao có thể đi ngược lại được, hễ đi ngược lại là sẽ bị nghiền nát thôi.


Làm sao sống hài hòa với thế gian? Các bạn ơi, đâu có gì bí hiểm. Thấy “cái đang là”. Đó, cái đáp án, đơn giản quá, mà sao áp dụng khó quá phải không?

Chỉ cần biết “cái đang là” thôi là tâm trong sáng tức khắc. Tâm không dính mắc cái gì khác, không phóng tới tương lai, không phóng tới quá khứ, cũng không dính mắc với cái hiện tại, không suy nghĩ, không so đo tính toán, không buồn phiền, không ưu tư, cũng không tưởng tượng. Trong chớp mắt, tâm vượt thoát ra khỏi cảnh giới của ngôn ngữ văn tự, thoát ra khỏi thế giới nhị nguyên. Tâm không bị ràng buộc trong dây chằng chịt của nhân quả nghiệp báo.

Khi ta nghĩ tới “cái phải là”, lập tức ta rơi vào biển khổ cuộc đời, ta bị trói buộc, hay ta đang trói buộc người khác.

Tất cả cái vũ trụ mênh mông này tự nó có quỹ đạo chuyển biến riêng của nó. Đó là nó vận hành theo vô số điều kiện, có khi hiển lộ mà phần nhiều là ẩn tàng, chúng ta làm sao biết hết được. Có khi trong hiện tại mà phần lớn là từ bao nhiêu thời gian đã qua, tới khi hội đủ nhân duyên chín muồi rồi thì ra hoa ra quả. Dù mình không muốn hái mà hoa hay quả cũng rơi rụng cho mình.

“Cái đang là” của mặt trời tỏa ánh nắng ấm áp chan hòa, muôn sắc hoa lá sáng rực lên, rồi chiều tới, mặt trăng lần lần xuất hiện, đêm càng sâu thì ánh trăng càng sáng, một màu xanh diễm ảo, “cái đang là” thầm lặng, dịu dàng, thanh thoát trên trời cao. Trong vườn nhà, những ngọn đèn nhỏ xíu cũng lặng lẽ nhấp nháy, “cái đang là” lấp lánh, khiêm nhường, soi chiếu cỏ cây. Tất cả đều âm thầm làm tròn công năng của mình, vạn vật cũng âm thầm tiếp thu ánh sáng, sự sống tuôn chảy âm thầm dưới lòng đất, trên  mặt đất, và từ trời cao.

Còn chúng mình thì sao? Mình đang nhìn ngắm cỏ cây hoa lá, biết mình đang sống, đang đứng hiên ngang giữa trời đất thênh thang, cất tiếng hát cao vút âm vang rung động các ngân hà, biết rõ cái gì cũng đang sống, cái gì cũng đang sống động, trong tâm ta. Vậy thì hãy vui đi, các bạn ơi, giây phút này ta đang sống, giây phút tuyệt vời. Hãy thương yêu tất cả mọi người, mọi loài. Tất cả đang sống, giây phút bây giờ và ở đây!

Thiền viện, 20- 7- 2022

TN         

   

 

blank
Triệt Như - Tiếng Hát Giữa Trời - Bài 23
MỘT KHUNG CỬA
blankClick icon tam giác để nghe - Click icon ba dấu chấm để download
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Chín 20237:54 CH(Xem: 1777)
Bản thể của thế gian là trống rỗng, trống không, là như huyễn mà thôi. Tuệ trí này là năng lực khiến tâm xa rời dính mắc tất cả thế gian, bấy giờ mới an trú chánh niệm Như Vậy. Khi mình có tuệ trí thông suốt bản thể thế gian rồi thì không còn con đường, không cần pháp môn, không còn thấy có cổng nào nữa. Mình thực sự đang ở trong nhà của mình, tự thuở nào cho tới bây giờ.
12 Tháng Chín 202312:56 CH(Xem: 1976)
Bốn tầng Thiền qua đó đức Phật phát huy ba minh còn được gọi là bốn tầng Định, do đó mình hiểu Định có một vai trò quan trọng trong Thiền Phật giáo, xem như Định là cây cầu phải bước qua mới có thể khám phá tới khung trời bao la của trí tuệ bát nhã.
26 Tháng Tám 20232:36 CH(Xem: 1912)
Tuệ ở đây mình muốn nói tới Vipassanā, Tuệ Minh sát. Trong giới hạn bài này, mình bàn tới bài Kinh Niệm Xứ, trong kinh Nikāya. Mặc dù thông thường người ta vẫn nói “Quán Tứ niệm xứ”, trong bài kinh cũng nói “Quán thân” (Kāya-anupassanā) v.v…nhưng hiện nay các vị tôn đức xếp bài kinh Niệm xứ là Vipassanā, là thuộc Tuệ. Cho nên trong bài này, mình cũng tạm nói là Tuệ, tức là dùng tuệ thực hành...
20 Tháng Tám 202310:54 SA(Xem: 2228)
Nói tới Quán, có vài loại Quán hơi khác nhau, trong bài này chỉ xin nói tới loại Anupassanā, nghĩa thông thường là nhìn ngắm hiện tượng thế gian liên tục để nhận ra bản thể hay đặc điểm của hiện tượng thế gian là: vô thường, khổ, vô ngã. Vậy mình cũng có thể hiểu Quán là quan sát hiện tượng thế gian bằng con mắt trí tuệ.
14 Tháng Tám 202311:20 SA(Xem: 1720)
Muốn đạt được kết quả tốt, người thực hành phải hội đủ 5 tiêu chuẩn cần thiết: Tự lực, Nhu cầu, Quyết tâm, Lý thuyết, và Lý luận. Đây là 5 tiêu chuẩn lập thành hệ thống lý luận thực tiễn trong việc thực hành Thiền Phật giáo. Muốn điều chỉnh thân, cải tạo tâm, cân bằng thân-tâm, và phát huy trí tuệ tâm linh có hiệu quả, 5 tiêu chuẩn nói trên không thể tách rời nhau được.
09 Tháng Tám 202312:40 CH(Xem: 2002)
Cốt lõi là cái tinh túy, cái tinh ba. Chớ không phải cái bề ngoài. Nếu so với cái cây, nó không phải là lá cây, cành cây.v.v. mà là cái lõi bên trong của cây. Cái cốt lõi đó phải ngắn gọn, mới gọi là cốt lõi. Mà trong đạo Phật có nhiều cốt lõi lắm. Tại sao vậy?
02 Tháng Tám 20238:44 CH(Xem: 1982)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.
31 Tháng Bảy 202310:00 SA(Xem: 1441)
“Ngũ uẩn giai không” trong lời dạy này của đức Phật, là khi giác quan tiếp xúc với đối tượng, tâm hành giả biết nhưng không phản ứng thích thú hay chán ghét, tâm không nói thầm về đối tượng, thì Tánh biết có mặt. Tánh biết là cái biết rõ ràng lặng lẽ, trong sáng, khách quan, là cái lóe sáng đầu tiên của Tánh giác. Lúc bấy giờ toàn bộ ngũ uẩn yên lặng, không có cái Ta, cái của Ta hay Tự ngã của Ta trong đó, hành giả thoát khỏi mọi lậu hoặc, khổ đau.
17 Tháng Bảy 20231:44 CH(Xem: 1333)
Dès la clôture de la retraite bouddhique à Berlin, notre groupe de bhikkhunis - Nhu Minh, Nhu Sen et moi-même - a pris le lendemain, 19 mai, l'avion pour Paris. Le 20 mai au matin, la retraite de courte durée y a commencé, durant 3 jours, samedi, dimanche et lundi. Ce stage est également bilingue français-vietnamien avec la présence de quelques francophones qui écoutaient en direct l’enseignement à l’aide des écouteurs personnels. Ainsi la traduction ne gênait personne, et le cours se déroulait normalement comme d'habitude.
12 Tháng Bảy 20234:15 CH(Xem: 1782)
KINH VĂN : Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. bao gồm bản Hán Việt, bản dịch nghĩa, bản Anh ngữ & Pháp ngữ
05 Tháng Bảy 20239:06 SA(Xem: 1041)
Như vậy con thuyền để chuyên chở mình đi trên giòng sông tâm linh là Tánh nguyên tắc. Mình phải cương quyết, với ý chí dũng mãnh giữ gìn những nguyên tắc sống thích hợp với những chân lý mà Đức Phật dạy. Đó là Tánh nguyên tắc trong thiền.
13 Tháng Sáu 20237:59 CH(Xem: 1530)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?
11 Tháng Sáu 20234:39 CH(Xem: 1290)
Le 4 mai commençait la retraite dans un centre de la ville de Moissac. Cet endroit, situé sur une haute colline tranquille ayant abrité déjà plusieurs retraites bouddhiques, était un ancien couvent carmélite, aujourd’hui transformé comme lieu de villégiature pour touristes. La Sangha de Toulouse a toujours été composée davantage de pratiquants français que vietnamiens, d’où la nécessité d’organiser la retraite en bilingue. Tout le monde doit rester sur place, car c'est loin de Toulouse.
05 Tháng Sáu 20236:34 CH(Xem: 1547)
Trường Bộ Kinh Digha Nikaya 16. Kinh ĐẠI BÁT-NIẾT-BÀN (Mahàparinibbàna sutta)
30 Tháng Năm 20234:42 CH(Xem: 1097)
Trong tiếng Pāli, từ mano hay Ý có nghĩa tâm hay tư tưởng tương đương trong tiếng Anh là “mind” hay “thought”. Trong A Tỳ Đạt Ma (Abhidharma), mạt na dùng để chỉ đồng nghĩa với THỨC (viññāna: consciousness) và TÂM (citta: mind, state of consciousness)
29 Tháng Năm 20233:10 CH(Xem: 1170)
Theo quan niệm của Phật giáo thì Niết-bàn là trạng thái tâm thanh tịnh tuyệt đối, nghĩa là tâm dập tắt hoàn toàn ngọn lửa tham, sân, si. Người đạt được trạng thái Niết-bàn là người có thái độ sống an nhiên tự tại “thường, lạc, ngã, tịnh” ngay trong vòng xoáy “Vô thường, bất toại nguyện và vô ngã” nơi thế gian này!
20 Tháng Năm 20232:10 CH(Xem: 1237)
Liebe Freunde, ein Kochrezept zubereiten ist nichts anderes als eine Kultivierungsübung. Um zu überleben, essen wir und praktizieren wir. Daher sind die Prinzipien für eine gute Küche quasi die Prinzipien für eine gute Praxis. Kurz gesagt, alles, was wir tun, ist eine Kultivierung. Der Lebensweg ist auch der Kultivierungsweg. Alles ist abhängig von unserem Geist. Wie er das Objekt wahrnimmt, ist es das Reich, in dem wir leben.
16 Tháng Năm 20239:48 CH(Xem: 1488)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
16 Tháng Năm 20237:21 CH(Xem: 1134)
Người “Sống Tùy Duyên Thuận Pháp” là người có tu tập theo lời Phật dạy. Một trong những pháp người đó thực hành là giữ chánh niệm trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, hay khi làm bất cứ điều gì, cũng làm trong chánh niệm.
11 Tháng Năm 20239:41 SA(Xem: 1553)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
10 Tháng Năm 20237:33 CH(Xem: 1204)
Nếu thành tựu trọn vẹn pháp chánh niệm và tỉnh giác trong bốn oai nghi, các vị Tỳ kheo xứng đáng được mọi người chắp tay cung kính, được mọi người tôn trọng, cúng dường, và được xem như có rất nhiều ruộng phước trên đời.
02 Tháng Năm 202312:58 CH(Xem: 1526)
Mười Hai Duyên Khởi, cũng còn gọi là Mười Hai Nhân Duyên, là 12 nhân duyên liên kết nhau để hợp thành một chuỗi nhân quả (P: nidāna). 12 nhân duyên như 12 mắt xích hay 12 nguyên nhân đưa đến tình trạng Khổ của con người hay tái sinh.
30 Tháng Tư 20238:57 CH(Xem: 1323)
Der Buddha sagte: "Der Tathagata ist nur ein Wegweiser, alleine musst du gehen." Das heißt, du kennst nun den Weg, gehst alleine hin, verlass dich auf niemanden, der richtige Weg ist deine Weisheit, die dich zu deinem ursprünglichen Geist zurückbringt. Im ursprünglichen Geist sind alle Phänomene Buddha-Dharmas, und die Welt ist ein reines und glückliches Nirwana.
24 Tháng Tư 20236:07 CH(Xem: 1179)
Trong thiền Phật giáo có nhiều nguyên lý tâm linh dẫn đến mục tiêu cứu cánh là chuyển hóa tâm, cân bằng thân-tâm, phát triển tuệ giác, và giải thoát.
17 Tháng Tư 202310:01 SA(Xem: 1727)
Thiền Tánh Không do Hòa Thượng Thiền Chủ Thích Thông Triệt thiết lập, kết hợp những tinh hoa rút từ tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật Thích Ca, các truyền thống Phật Giáo Nguyên Thủy, Phật Giáo Phát Triển, Thiền Tông và kỹ thuật Thiền, được soi sáng bởi các khám phá đương thời của khoa học não bộ và các chứng ngộ của Thầy thành một hệ thống tu thiền sâu sắc, tân thời, rõ ràng và hiệu quả.
69,256