HỘI THIỀN TÁNH KHÔNG TRUNG ƯƠNG

HT Thích Thông Triệt: SUY NGHĨ ĐỐI NGHỊCH VỚI THIỀN

17 Tháng Mười 202212:03 CH(Xem: 1525)

SUY NGHĨ ĐỐI NGHỊCH VỚI THIỀN

 

Trích đoạn trong Bài đọc thêm về chủ đề "BA SẮC THÁI BIẾT"

do Hòa thượng Thích Thông Triệt biên soạn

 

 

Tổ Đạt Ma nói: “Không suy nghĩ về bất cứ việc gì đó là Thiền. Một khi ngươi biết việc này, đi, đứng, nằm, ngồi, mọi việc ngươi làm đều Thiền. Biết như thế là tâm trống không, tức là thấy Phật”.

 

Thấy có nghĩa đạt được bằng mắt tâm, bằng chứng ngộ. Khi đó bạn hiểu liền tức khắc và trực tiếp. Thiền dạy ta thấy, chứ không dạy ta suy nghĩ. Vì thế, suy nghĩ luôn luôn đối nghịch với Thiền. Thiền là sản phẩm của thấy. Suy nghĩ là sản phẩm của tưởng tượng. Nó không đi thẳng vào cốt tủy của thiền. Suy nghĩ là tự mình nói chuyện với mình. Thấy là sự chứng ngộ bằng vô ngôn. Không đạt được vô ngôn, không đạt được Thiền. Càng suy nghĩ, càng xa rời thiền. Càng suy nghĩ càng không chuyển hóa thân tâmtrí tuệ. Kết quả theo chiều sâu của thiền là tự tại, chứ không vui thích trong nhất thời. Khi vui thích trong nhất thời, bạn tự ru ngủ bạn. Thiền không dạy ta tự ru ngủ, mà phải tiến thẳng vào thực tại. Thực tại đó là cái không tên! Nó là “bản lai diện mục của chính bạn”. Muốn đến nó, phải phá tan đám rối tư duy.

 

Khi bạn suy nghĩ, bạn không thể thấy gì cả. Cho dù hai mắt của bạn vẫn mở ra trao tráo! Bởi vì sự thấy ở đây là sự nhận rõ ra điều gì bằng nhận thức cô đọng của tánh giác. Thiền gọi là ngộ; cũng gọi là kiến hay thấy. Đó là thấy bằng mắt tâm.

 

Muốn thấy tánh của chính bạn, bạn phải ngưng suy nghĩ; không tiếp tục quán tưởng nữa. Trong bước một, ta cần quán. Trong bước hai, ta bỏ quán. Bởi vì, khi quán bạn tự nói chuyện với bạn. Bạn tập trung tư tưởng vào đề mục. Tâm của bạn chạy theo đối tượng. Tự ngã bạn đương vận dụng trí năng để hình dung đối tượng. Đây là điều tốt. Tác dụng của nó giúp bạn bớt loạn tâm. Nhưng thế vào đó, tâm của bạn bị dính vào đối tượng. Tâm càng bị kẹt vào đối tượng, ngộ càng xa. Vì đây là tâm có, chứ không phải tâm không. Ngã có, chứ không phải ngã không. Như vậy, thấy đạo không thể đến được. Vì thấy đạo không phải do suy nghĩ. Cho nên, nếu không ngưng suy nghĩ, bạn không làm sao thấy tánh của chính bạn. Đây là một kỹ thuật tuy cũ, nhưng nó là kỹ thuật đưa đến mở trói tâm. Tâm không trụ, không dính, đó là Thiền.

 

Kẻ nhiều vô minh cho rằng tất cả chúng sanh đều có tánh giác, rồi ngồi chờ cho tánh giác đó hiển lộ, như chờ sung rụng. Chứ không bao giờ khởi sự dụng công. Vì thế, nếu xa rời thực hành, bạn không làm sao thấy đạo, tức là không làm sao thấy được chân lý. Chân lý chỉ có mặt thực sự chỉ khi nào bạn dừng được suy nghĩ. Không dừng được suy nghĩ, tâm của bạn cứ chạy theo cảnh. Nó bị cảnh chuyển. Nó cứ ở trong đối đãi nhị nguyên.

 

Các triết gia như Socrate, Platon, Aristotle, Hegel, Karl Marx và toàn thể truyền thống Tây phương đều lấy suy nghĩ làm nền tảng để xây dựng học thuyết (doctrine). Đó là sản phẩm của suy luận và tưởng tượng. Trong lúc đó, Phật và các vị Tổ sư Thiền, và truyền thống tư tưởng Đông phương đều lấy thấy làm nền tảng. Vì thế, Phật không phải là một triết gia. Phật là người đã thấy chân lý. Phật không phải là người suy nghĩ về chân lý mà là người đã chứng ngộ chân lý. Triết gia là người suy nghĩ về chân lý, chứ không kinh nghiệm chân lý. Vì thế chân lý của họ chỉ tồn tại trong khoảng thời gian nào đó, chứ không thể trường cửu. Vì suy nghĩ do sự tưởng tượng tạo ra. Nó là đồ giả tạo. Thấy là do chính thân, tâm và trí tuệ tâm linh của bạn tự chứng nghiệm. Nó mới là chân thực. Cho nên, triết học Đông phương khác hơn Tây phương. Đông phương thấy rồi mới lập hệ thống lý luận. Tây phương chưa thấy, cứ suy nghĩ, cứ tưởng tượng rồi thiết lập mô thức lý luận. Do đó, triết học Tây phương thiếu cơ sở khoa học. Triết học Đông phương thành lập trên cơ sở khoa học. Vì thông qua thấy, tức thông qua ngộ, thông qua giải nghi hay chứng nghiệm mới thiết lập. Nghi là nền tảng của sự khám phá trong khoa học. Thiền cũng thế. Phật đã giải được mối đại nghi của chính mình là làm sao chấm dứt sanh, già, bệnh, chết.

 

Khi không thấy, người ta mới suy nghĩ. Còn khi đã thấy thì không ai lại suy nghĩ. Khi bạn lâm vào bế tắc trên công việc, bạn cần ngồi để suy nghĩ. Đó là lúc bạn đương mò mẫm (groping), đương ở trong bóng đen của vô minh. Đó là vì bạn chưa thấy. Nếu đã thấy thì bạn không cần phải mò mẫm. Cho nên, khi mò mẫm là vì bạn chưa thấy. Còn khi đã thấy thì bạn không còn mò mẫm nữa. Bạn nhận ra liền tức khắc vấn đề. Vì vậy, suy nghĩ không phải là trí. Nó là hiện thân của vô minh. Nó cứ dò dẫm trong bóng tối.

HT-Thông-Triệt--KCB-2010-#-43

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
19 Tháng Chín 20237:54 CH(Xem: 1783)
Bản thể của thế gian là trống rỗng, trống không, là như huyễn mà thôi. Tuệ trí này là năng lực khiến tâm xa rời dính mắc tất cả thế gian, bấy giờ mới an trú chánh niệm Như Vậy. Khi mình có tuệ trí thông suốt bản thể thế gian rồi thì không còn con đường, không cần pháp môn, không còn thấy có cổng nào nữa. Mình thực sự đang ở trong nhà của mình, tự thuở nào cho tới bây giờ.
12 Tháng Chín 202312:56 CH(Xem: 1983)
Bốn tầng Thiền qua đó đức Phật phát huy ba minh còn được gọi là bốn tầng Định, do đó mình hiểu Định có một vai trò quan trọng trong Thiền Phật giáo, xem như Định là cây cầu phải bước qua mới có thể khám phá tới khung trời bao la của trí tuệ bát nhã.
26 Tháng Tám 20232:36 CH(Xem: 1921)
Tuệ ở đây mình muốn nói tới Vipassanā, Tuệ Minh sát. Trong giới hạn bài này, mình bàn tới bài Kinh Niệm Xứ, trong kinh Nikāya. Mặc dù thông thường người ta vẫn nói “Quán Tứ niệm xứ”, trong bài kinh cũng nói “Quán thân” (Kāya-anupassanā) v.v…nhưng hiện nay các vị tôn đức xếp bài kinh Niệm xứ là Vipassanā, là thuộc Tuệ. Cho nên trong bài này, mình cũng tạm nói là Tuệ, tức là dùng tuệ thực hành...
20 Tháng Tám 202310:54 SA(Xem: 2235)
Nói tới Quán, có vài loại Quán hơi khác nhau, trong bài này chỉ xin nói tới loại Anupassanā, nghĩa thông thường là nhìn ngắm hiện tượng thế gian liên tục để nhận ra bản thể hay đặc điểm của hiện tượng thế gian là: vô thường, khổ, vô ngã. Vậy mình cũng có thể hiểu Quán là quan sát hiện tượng thế gian bằng con mắt trí tuệ.
14 Tháng Tám 202311:20 SA(Xem: 1726)
Muốn đạt được kết quả tốt, người thực hành phải hội đủ 5 tiêu chuẩn cần thiết: Tự lực, Nhu cầu, Quyết tâm, Lý thuyết, và Lý luận. Đây là 5 tiêu chuẩn lập thành hệ thống lý luận thực tiễn trong việc thực hành Thiền Phật giáo. Muốn điều chỉnh thân, cải tạo tâm, cân bằng thân-tâm, và phát huy trí tuệ tâm linh có hiệu quả, 5 tiêu chuẩn nói trên không thể tách rời nhau được.
09 Tháng Tám 202312:40 CH(Xem: 2008)
Cốt lõi là cái tinh túy, cái tinh ba. Chớ không phải cái bề ngoài. Nếu so với cái cây, nó không phải là lá cây, cành cây.v.v. mà là cái lõi bên trong của cây. Cái cốt lõi đó phải ngắn gọn, mới gọi là cốt lõi. Mà trong đạo Phật có nhiều cốt lõi lắm. Tại sao vậy?
02 Tháng Tám 20238:44 CH(Xem: 1989)
Chư Tổ Phát Triển thường nói có tới 84 ngàn pháp môn tu, tức là có vô số cổng để bước vào ngôi nhà giác ngộ, hay ngôi nhà giải thoát. Hôm nay chúng ta thử khảo sát cánh cổng của Giới.
31 Tháng Bảy 202310:00 SA(Xem: 1441)
“Ngũ uẩn giai không” trong lời dạy này của đức Phật, là khi giác quan tiếp xúc với đối tượng, tâm hành giả biết nhưng không phản ứng thích thú hay chán ghét, tâm không nói thầm về đối tượng, thì Tánh biết có mặt. Tánh biết là cái biết rõ ràng lặng lẽ, trong sáng, khách quan, là cái lóe sáng đầu tiên của Tánh giác. Lúc bấy giờ toàn bộ ngũ uẩn yên lặng, không có cái Ta, cái của Ta hay Tự ngã của Ta trong đó, hành giả thoát khỏi mọi lậu hoặc, khổ đau.
17 Tháng Bảy 20231:44 CH(Xem: 1336)
Dès la clôture de la retraite bouddhique à Berlin, notre groupe de bhikkhunis - Nhu Minh, Nhu Sen et moi-même - a pris le lendemain, 19 mai, l'avion pour Paris. Le 20 mai au matin, la retraite de courte durée y a commencé, durant 3 jours, samedi, dimanche et lundi. Ce stage est également bilingue français-vietnamien avec la présence de quelques francophones qui écoutaient en direct l’enseignement à l’aide des écouteurs personnels. Ainsi la traduction ne gênait personne, et le cours se déroulait normalement comme d'habitude.
12 Tháng Bảy 20234:15 CH(Xem: 1791)
KINH VĂN : Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh. bao gồm bản Hán Việt, bản dịch nghĩa, bản Anh ngữ & Pháp ngữ
05 Tháng Bảy 20239:06 SA(Xem: 1041)
Như vậy con thuyền để chuyên chở mình đi trên giòng sông tâm linh là Tánh nguyên tắc. Mình phải cương quyết, với ý chí dũng mãnh giữ gìn những nguyên tắc sống thích hợp với những chân lý mà Đức Phật dạy. Đó là Tánh nguyên tắc trong thiền.
13 Tháng Sáu 20237:59 CH(Xem: 1536)
Hòa Lan, thành phố đông người trần tục hay vườn hoa thiên nhiên với con người an vui thanh thản?
11 Tháng Sáu 20234:39 CH(Xem: 1290)
Le 4 mai commençait la retraite dans un centre de la ville de Moissac. Cet endroit, situé sur une haute colline tranquille ayant abrité déjà plusieurs retraites bouddhiques, était un ancien couvent carmélite, aujourd’hui transformé comme lieu de villégiature pour touristes. La Sangha de Toulouse a toujours été composée davantage de pratiquants français que vietnamiens, d’où la nécessité d’organiser la retraite en bilingue. Tout le monde doit rester sur place, car c'est loin de Toulouse.
05 Tháng Sáu 20236:34 CH(Xem: 1549)
Trường Bộ Kinh Digha Nikaya 16. Kinh ĐẠI BÁT-NIẾT-BÀN (Mahàparinibbàna sutta)
30 Tháng Năm 20234:42 CH(Xem: 1098)
Trong tiếng Pāli, từ mano hay Ý có nghĩa tâm hay tư tưởng tương đương trong tiếng Anh là “mind” hay “thought”. Trong A Tỳ Đạt Ma (Abhidharma), mạt na dùng để chỉ đồng nghĩa với THỨC (viññāna: consciousness) và TÂM (citta: mind, state of consciousness)
29 Tháng Năm 20233:10 CH(Xem: 1173)
Theo quan niệm của Phật giáo thì Niết-bàn là trạng thái tâm thanh tịnh tuyệt đối, nghĩa là tâm dập tắt hoàn toàn ngọn lửa tham, sân, si. Người đạt được trạng thái Niết-bàn là người có thái độ sống an nhiên tự tại “thường, lạc, ngã, tịnh” ngay trong vòng xoáy “Vô thường, bất toại nguyện và vô ngã” nơi thế gian này!
20 Tháng Năm 20232:10 CH(Xem: 1238)
Liebe Freunde, ein Kochrezept zubereiten ist nichts anderes als eine Kultivierungsübung. Um zu überleben, essen wir und praktizieren wir. Daher sind die Prinzipien für eine gute Küche quasi die Prinzipien für eine gute Praxis. Kurz gesagt, alles, was wir tun, ist eine Kultivierung. Der Lebensweg ist auch der Kultivierungsweg. Alles ist abhängig von unserem Geist. Wie er das Objekt wahrnimmt, ist es das Reich, in dem wir leben.
16 Tháng Năm 20239:48 CH(Xem: 1492)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
16 Tháng Năm 20237:21 CH(Xem: 1135)
Người “Sống Tùy Duyên Thuận Pháp” là người có tu tập theo lời Phật dạy. Một trong những pháp người đó thực hành là giữ chánh niệm trong bốn oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi, hay khi làm bất cứ điều gì, cũng làm trong chánh niệm.
11 Tháng Năm 20239:41 SA(Xem: 1559)
Khóa Tu Thiền Tập Đơn Giản Để Sống An Lạc từ 14 đến 19 tháng 4 năm 2023 tại Chùa Tích Lan, Ontario.
10 Tháng Năm 20237:33 CH(Xem: 1204)
Nếu thành tựu trọn vẹn pháp chánh niệm và tỉnh giác trong bốn oai nghi, các vị Tỳ kheo xứng đáng được mọi người chắp tay cung kính, được mọi người tôn trọng, cúng dường, và được xem như có rất nhiều ruộng phước trên đời.
02 Tháng Năm 202312:58 CH(Xem: 1529)
Mười Hai Duyên Khởi, cũng còn gọi là Mười Hai Nhân Duyên, là 12 nhân duyên liên kết nhau để hợp thành một chuỗi nhân quả (P: nidāna). 12 nhân duyên như 12 mắt xích hay 12 nguyên nhân đưa đến tình trạng Khổ của con người hay tái sinh.
30 Tháng Tư 20238:57 CH(Xem: 1324)
Der Buddha sagte: "Der Tathagata ist nur ein Wegweiser, alleine musst du gehen." Das heißt, du kennst nun den Weg, gehst alleine hin, verlass dich auf niemanden, der richtige Weg ist deine Weisheit, die dich zu deinem ursprünglichen Geist zurückbringt. Im ursprünglichen Geist sind alle Phänomene Buddha-Dharmas, und die Welt ist ein reines und glückliches Nirwana.
24 Tháng Tư 20236:07 CH(Xem: 1181)
Trong thiền Phật giáo có nhiều nguyên lý tâm linh dẫn đến mục tiêu cứu cánh là chuyển hóa tâm, cân bằng thân-tâm, phát triển tuệ giác, và giải thoát.
17 Tháng Tư 202310:01 SA(Xem: 1728)
Thiền Tánh Không do Hòa Thượng Thiền Chủ Thích Thông Triệt thiết lập, kết hợp những tinh hoa rút từ tiến trình tu chứng và thành đạo của Đức Phật Thích Ca, các truyền thống Phật Giáo Nguyên Thủy, Phật Giáo Phát Triển, Thiền Tông và kỹ thuật Thiền, được soi sáng bởi các khám phá đương thời của khoa học não bộ và các chứng ngộ của Thầy thành một hệ thống tu thiền sâu sắc, tân thời, rõ ràng và hiệu quả.
69,256